Nemali je broj leksema formiranih sufiksom -ist(a) koje su nastajale ili posuđivanjem iz latinske osnove ili preuzimanjem iz nekih evropskih jezika, ili je pak riječ o procesu neologističkih izvođenja u samom jeziku.
Problem u vezi s ovim oblicima jesu kolebanja u osnovnom obliku, gdje se javljaju oblici tipa lingvist / lingvista, idealist / idealista, komunist / komunista, realist / realista itd. Norma preporučuje etimološki ispravnije oblike na -ist.
No, ovakva jezička pojavnost ne završava se na tome, jer se kod nemalog broja govornika može registrirati preporučeni oblik na -ist u nominativu jednine – prema uklapanju u kategoriju a-vrste, dok se kod drugih javljaju i oblici na -ista.
Problem je u tome što ogroman broj onih koji upotrebljavaju oblik na -ist imaju u paradigmama oblike iz tzv. e-osnove, pa se dominantno registriraju paradigmatski oblici: idealist, idealiste, idealisti, idealistu..., a trebali bi glasiti: idealist, idealista, idealistu, idealista..., gdje zapravo dolazi do miješanja dviju paradigmatskih osnova.
I tako, dok je ispravnije u nominativu idealist, problem su tzv. kosi padeži koji su formirani prema obliku idealista. Ko želi ovo ispoštovati, mora se jezički malo više pozahmetiti.
Možda je rješenje u tome da se u normi dadne prednost obliku idealista, lingvista, komunista, realista... No, ni tu nije završeno preskakanje iz jedne u drugu paradigmatsku formu, jer se gotovo uvijek u nominativu množine upotrebljavaju oblici koji su u ispravnoj korelaciji s oblicima na -ist pa se češće upotrebljavaju oblici: mi idealisti, komunisti, lingvisti, realisti itd., dok su znatno rjeđe u opticaju oblici mi idealiste, lingviste, komuniste, realiste itd.
Zato, ako je u nominativu jednine lingvista, onda su u nominativu množine lingviste, a ako je u jednini lingvist, onda su lingvisti, ali zato u kosim padežima ovih oblika dolazi paradigma: lingvista, lingvistu, lingvista itd. Prema tome, u upotrebi navedenih oblika treba voditi brigu o osnovnim i kosim oblicima.
Ako si idealist, onda budi kod realista, a ako si idealista, onda idi kod realiste.
