U bosanskom je prisutno nekoliko leksema kojima se označava da je nešto besplatno, bez naknade, pri čemu te lekseme imaju neke svoje upotrebno-značenjske komponente koje su specifične za određenu leksemu.
Kada se upotrebljava leksema za oznaku da je nešto besplatno, onda se može kazati i džaba, džabe, muhte, mukte, mufte, gratis, pa i badava i badihava. Neće se upotrijebiti oblici besplatno, muhte, gratis, ako je došlo do pomjeranja značenja, koje se odnosi na uzaludnost nekog posla, onda može biti džabe, badava ili badihava, ali ne i besplatno, gratis, muhte. Možda bi se moglo reći da su nešto starije lekseme, koje su imale širu upotrebu, preživjele neka semantička pomjeranja – kako to potvrđuju spomenuti primjeri.
Inače, badava (i badihava), muhte (mufte, mukte), džabe došli su u bosanski posredstvom osmanskoturskog jezika, a mogu biti turskog, perzijskog i arapskog porijekla.
Besplatno je relativno novija leksema nastala po principu neologizma, a gratis je još mlađa, dospjela iz evropskih jezika a porijeklom iz latinskog.
Zanimljivo je da je etimološki ispravan oblik badihava, što na perzijskom znači “loša hava”, a da ja badava naknadno u bosanski ušla posredstvom nekih bosanskom jeziku bliskih jezika; etimološki je ispravan oblik mufte, iako se u govornim idiomima može registrirati i muhte i mukte.
Koliko je važno da je nešto džabe, govori spektar različitih leksema kojima se izriče navedeno značenje. Ima li to veze s mentalitetom, ne može se sa sigurnošću tvrditi.
