Pola stoljeća nakon dodjele Nobelove nagrade za književnost čileanskom pjesniku Pablu Nerudi, Švedska akademija skinula je oznaku tajnosti sa zapisnika žirija koji je odlučivao o nagradi. List Svenska Dagbladet objavio je zapisnik koji otkriva da su neki članovi žirija naslutili da će izbor Nerude biti problem.
Anders Österling, čelnik žirija iz 1971. godine, rekao je tada da se divi Nerudi zbog "snažne prirodnosti i dinamične vitalnosti" Čileančevog rada, ali i da se boji da će njegova komunistička ideologija biti u suprotnosti sa značenjem Nobelove nagrade.
"Ideologija autora, bio on marksist, sindikalist, anarhist ili šta god on želi biti, spada u domenu njegove lične slobode. Problem s Nerudom je što je njegova ideologija postala potpuni kompromis i što uključuje hvalospjeve Staljinu i druge dijelovi čiste propagande. S obzirom na te činjenice, imam zamjerke na njegovu kandidaturu, iako nisu isključive." Österling je potom podsjetio da je osnova za nagradu zahtijevala spajanje književnih zasluga i humanističkog idealizma.
Za Nobelovu nagradu 1971. razmatrano je 90 kandidata. Osim Nerude, u izboru su bili Latinoamerikanci José María Arguedas, Jorge Luis Borges i Alejo Carpentier. Kandidati su bili i Henrich Böll, Elias Canetti, Günter Grass, Graham Greene, Eugéne Ionesco i André Malraux. WH Auden i Patrick White bili su među finalistima kandidata za Nobelovu nagradu.
Presuda Akademije objavljena je 13. septembra 1971. Samo dvije godine kasnije, čileanska vojska izvela je državni udar i pokrenula brutalnu kampanju represije protiv čileanskih komunista. Neruda, obolio od raka, nije uhapšen, iako se mnogo špekulisalo o tome je li vojna vlast ubrzala njegovu smrt, 23. septembra, trovanjem.
Nobelova nagrada za književnost, navodno, nema nikakve veze s politikom. No, uvid u zapisnike pokazuje drugačije.
Samuel Beckett dobio je Nobelovu nagradu 1969. godine, ali protiv Österlingove volje. Godine 1962. presudio je da je "nihilistička i pesimistička tendencija djela Samuela Becketta" suprotna duhu Alfreda Nobela, što je argument koji je ponovio 1969. godine, kada se raspravljalo o nagradi za André Malrauxa.
Godine 1962. bilo je sedamdeset i šest kandidata za Nobelovu nagradu za književnost, dokumenti otkrivaju da je nagrada pripala Johnu Steinbecku jer je bio "najmanje loš" od svih njih. U priopćenju Akademije, pak, odluku su opravdali "njegovim realističnim i maštovitim radovima koji spajaju simpatičan humor i prodornu društvenu percepciju". Romanopisac je, inače, upitan osjeća li se dostojnim te časti, odgovorio: "Iskreno, ne."
Henry Olson, član žirija iz 1962. godine, odbio je Roberta Gravesa. Ignorirao je Ezru Pounda, zbog njegove simpatije za Mussolinija. Nešto kasnije pročulo se da je Jorge Luis Borges definitivno bio precrtan zbog svoje bliskosti s diktatorom Pinochetom, iako se činilo da to nije toliko važno u drugim slučajevima.
Godine 2014. objavljeno je da je jedan od kandidata za Nobelovu nagradu za književnost 1963. Charles de Gaulle, predsjednik Francuske. O politici se raspravljalo i 1970. godine, ali iz sasvim drugih razloga. Tada je Rus Aleksandar Solženjicin dobio Nobela a bilo je onih koji su se bojali za sigurnost književnika, a potom i onih koji su vjerovali da je vrlo teško procijeniti važnost njegovog djela i njegovu težinu kao neprijatelja sovjetskog režima. Stvar je riješena prosudbom Henryja Olsona: "Upravo zato što smo nagradu dali staljinistu Šolohovu 1965., nepristranost zahtijeva da je damo i kritičaru komunističkog sistema, poput Solženjicina."
