Godina pjesnika i mislioca Nizamija Ganjavija
Izvanredni predstavnik svjetske književnosti, briljantni azerbejdžanski pjesnik i mislilac Nizami Ganjavi jedna je od jedinstvenih ličnosti koje su otvorile novu stranicu u historiji umjetničke misli čovječanstva. Živo nasljeđe velikog majstora, koje je postalo sastavni dio duhovnosti azerbejdžanskog naroda, zauzima dostojno mjesto u riznici neponovljivih kulturnih vrijednosti tokom mnogih stoljeća.
Nizami Ganjavi je čitav svoj radni vijek proveo u drevnom azerbejdžanskom gradu Ganja, koji je predstavljao jedan od najvažnih kulturnih centara tog doba. Upravo je tu stvorio dragulje pisane riječi koji su obogatili historiju filozofske, društvene, umjetničke i estetske misli Bliskog istoka.
Pjesničko djelo Nizamija Ganjavija „Khamsa”, set od pet dugih narativnih pjesama, steklo je široku prepoznatljivost i smatra se vrhunskim dostignućem svjetske poetske i filozofske misli. Pjesnik i mislilac Nizami Ganjavi postavio je temelje velike književne škole, koju su činili njegovi brojni sljedbenici. Nizamijeva djela koja ukrašavaju poznate biblioteke i muzeje dala su poticaj razvoju umjetnosti orijentalne minijature.
Genij Nizamija uvijek je bio u centru pažnje svjetskih orijentalnih studija. U Azerbejdžanu je ostvaren značajan uspjeh u oblasti istraživanja i popularizacije Nizamijevog stvaralaštva. Sprovedeno je naučno i kritičko tumačenje njegovih djela, koje je izuzetno cijenjeno u studijama o ovom pjesniku. Njegove knjige su objavljene u modernom izdanju i u masovnom tiražu. U književnosti i umjetnosti stvoren je prepoznatljiv lik pjesnika Nizamija.
U čast pjesnika izgrađen je mauzolej u rodnom gradu Ganji, a u Bakuu, Sankt Peterburgu i Rimu postavljeni su spomenici. Institut za književnost Nacionalne akademije nauka Azerbejdžana i Muzej azerbejdžanske književnosti nazvani su po Nizamiju Ganjaviju. Centar Nizami Ganjavi na Univerzitetu u Oxfordu u Velikoj Britaniji uspješno funkcionira.
Godišnjice u spomen života i djela Nizamija Ganjavija uvijek se svečano obilježavaju u Azerbejdžanu. Tako je 800. jubilej genijalnog pjesnika označio važan preokret u polju istraživanja i promociji pjesnikovog naslijeđa. Nacionalni lider azerbejdžanskog naroda Heydar Aliyev, koji je klasičnoj azerbejdžanskoj književnoj i kulturnoj baštini uvijek pristupao sa pozicija nacionalne posvećenosti i patriotizma, posebnu je pažnju posvetio nasljeđu Nizamija.
Uredba „O mjerama za daljnje unapređenje proučavanja, objavljivanja i promocije nasljeđa velikog pjesnika i mislioca Azerbejdžana Nizamija Ganjavija“, koja je usvojena 1979. godine na inicijativu Heydara Aliyeva, otvorila je nove perspektive za istraživanje i promociju Nizamijevog djela. Svečanosti povodom 840. godišnjice besmrtnog majstora, održane 1981. godine na direktnu inicijativu i uz učešće velikog lidera, postale su značajan događaj u kulturnom životu zemlje. 870. godišnjica Nizamija Ganjavija proslavljena je nizom događaja na državnom nivou 2011. godine.
Ove se godine navršava 880. godišnjica rođenja genijalnog pjesnika i mislioca Nizamija Ganjavija. S obzirom na izuzetan značaj bogate zaostavštine ovog sjajnog majstora riječi i misli, koji je ljude neprestano pozivao na moralno savršenstvo i usađivao im visoke moralne principe, 2021. godina u Republici Azerbejdžan proglašava se „Godinom Nizamija Ganjavija“.
