“Gajret” je osnovan kao društvo za potpomaganje muslimana učenika srednjih i visokih škola. Djelovalo je u Austro-Ugarskoj Monarhiji, potom u Jugoslaviji između dva rata, a kratko vrijeme i nakon Drugog svjetskog rata.
Osnivačka skupština “Gajreta” održana je na današnji dan, 20. februara 1903. godine. Osnivači su mu bili Safvet-beg Bašagić i Edhem Mulabdić.
Osnivanje “Gajreta”, tri godine nakon početka izlaženja lista Behar, čiji su pokretači bili također Bašagić i Mulabdić, bio je važan korak u kulturnom i prosvjetnom životu Bošnjaka. Predsjednik društva bio je Safvet-beg Bašagić sve do 1907, kada “Gajret” preuzimaju pristalice Muslimanske narodne organizacije.
“Gajret” s nastankom prve Jugoslavije proširuje svoj rad, te osim davanja stipendija učenicima, osniva i konvikte (ustanove u kojoj đaci imaju stan i hranu) za srednjoškolce u Sarajevu, Mostaru, Tuzli, Banjoj Luci, Bihaću i Foči.
“Gajret” pokreče istoimeni časopis, vlastitu biblioteku, a kasnije i banku, koja se zvala “Gajret-banka”. Društvo “Gajret” održavalo je i različite tečajeve (analfabetske, za propagiranje zadrugrstva i dr.).
S početkom Drugog svjetskog rata u Jugoslaviji “Gajret” prekida s radom. Nakon prestanka rata obnavlja svoje aktivnosti i djeluje sve do septembra 1945. godine i formiranja jedinstvenog muslimanskog kulturnog društva “Preporod”.
