"Koristimo i ovu priliku da podsjetimo međunarodnu zajednicu na stravične razmjere ovog masovnog zločina protiv čovječnosti koji još uvijek nije dobio adekvatan sudski epilog", saopšteno je iz Ambasade Azerbejdžana u BiH.
Historijske činjenice ukazuju da su Azerbejdžanci, koji su živjeli na svojim historijskim zemljama kako na teritoriji današnje Armenije tako i u azerbejdžanskoj regiji Nagorno-Karabah i njemu pripadajućih sedam oblasti, bili podvrgnuti politici etničkog čišćenja, genocida i agresije od strane armenskih nacionalista. Zbog ovakve politike Azerbejdžanci su bili prinuđeni da kao izbjeglice i raseljena lica napuste svoje historijske zemlje. Da bi ostvarili svoj cilj, Armeni, koji su živjeli s mitom o "velikoj Armeniji", sprovodili su teror, genocid i etničko čišćenje usmjereno protiv Azerbejdžanaca.
Najveća tragedija dogodila se u gradu Hodžali. Ovaj grad, smješten u azerbejdžanskom regionu Nagorno-Karabah, imao je 7.000 stanovnika prije rata. Počev od oktobra 1991. godine grad je u potpunosti bio okružen oružanim snagama Armenije. U noći između 25. i 26. februara 1992. godine, nakon masovnog artiljerijskog bombardiranja, armenske oružane snage zauzele su Hodžali uz pomoć 366. motoriziranog puka bivšeg SSSR-a. Okupatori su u potpunosti uništili grad i izložili njegove mirne stanovnike neviđenoj okrutnosti.
Tokom hodžalijskog genocida, 5.379 stanovnika grada prisilno su protjerani, 1.275 je zarobljeno (sudbina njih 150, uključujući 68 žena i 26 djece, još uvijek nije poznata), 487 ljudi je ranjeno, osam porodica je potpuno istrijebljeno, 130 djece izgubilo je jednog, a 25 djece oba roditelja, 613 ljudi, među njima 63 djece, 106 žena i 70 starijih ljudi, su svirepo ubijeni.
Genocid u Hodžaliju predstavlja ozbiljno kršenje ljudskih prava i međunarodnog humanitarnog prava, posebno Ženevske konvencije iz 1949. godine, Konvencije o sprečavanju i kažnjavanju zločina genocida, Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima, Međunarodnog pakta o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima, Konvencije protiv mučenja i drugih okrutnih, neljudskih ili ponižavajućih postupaka ili kažnjavanja, Međunarodne konvencije o ukidanju svih oblika rasne diskriminacije, Konvencije o pravima djeteta, Konvencije o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Azerbejdžanska država poduzima potrebne korake kako bi istina o Hodžaliju došla do međunarodne zajednice i kako bi se postiglo priznanje ove tragedije kao čina genocida nad azerbejdžanskim narodom.
Nacionalna zakonodavna tijela 17 zemalja i 24 američke države usvojila su rezolucije i odluke kojima se osuđuju masakri civila u Hodžaliju i kvalifikuju kao zločin protiv čovječnosti. Genocid u Hodžaliju takođe je najoštrije osuđen u rezolucijama i izjavama Organizacije za islamsku saradnju i Vijeća za saradnju zemalja turkijskog govornog područja.
Republika Armenija je, namjernim napadima na azerbejdžansko mirno stanovništvo, nastavila da sprovodi zločine protiv čovječnosti i za vrijeme Drugog rata u Karabahu 2020. godine. Napadajući civilno stanovništvo i infrastrukturu gusto naseljenih azerbejdžanskih gradova kao što su Gandža, Barda i Tartar, koji su smješteni daleko izvan bojnog polja, Republika Armenija je ponovo pribjegla sprovođenju istih ratnih zločina 2020. godine kao i 1992. godine, uz to, ovaj put je upotrijebljeno još smrtonosnije oružje, kao što su kasetne bombe i raketni sistemi kako bi žrtve među civilima bile još veće.
Genocid u gradu Hodžali 1992. kao i bombardiranje mirnog stanovništva 2020. godine predstavljaju jasan dokaz namjerne politike i sistematskog nasilja vlasti Republike Armenije nad azerbejdžanskim civilima.
Godišnja komemoracija povodom sjećanja na žrtve genocida na nacionalnom nivou svjedoči o činjenici da monstruozni masakr koji su počinili Armeni u Hodžaliju nikada neće biti izbrisan iz sjećanja azerbejdžanskog naroda i da će zločinci koji su počinili genocid prije ili kasnije biti izvedeni pred lice pravde.
