Galactica Super Nova jedna je od najpoznatijih superjahti na svijetu. Unatoč tome što nije na popisu najvećih ili najskupljih, ističe se i po svom izvrsnom dizajnu interijera i po tome što je jedna od najbržih na svijetu. Kada je 24. februara ruska vojska počela agresiju na Ukrajinu, brod je bio u luci Barcelone. Dva dana kasnije i nakon što su prve sankcije Evropske unije protiv ruskih oligarha stupile na snagu, Galactica Super Nova je naznačila da je napustila luku. U ranim jutarnjim satima drugog marta uplovila je u luku Tivat, u Crnoj Gori, gdje joj je signalizacija od tada isključena.
Dugačak je popis jahti i luksuznih brodova kojio su se ovih dana preselie iz svojih uobičajenih luka, na zapadnom Mediteranu, Karibima ili Maldivima, na druga odredišta, poput Crne Gore ili Dubaija i područje Perzijskog zaljeva. Riječ je o brodovima koji su u vlasništvu ruskih građana, a posebno takozvanim oligarsima, bez obzira na to jesu li podvrgnuti sankcijama koje su uvele EU i SAD.
Galactica Super Nova, procijenjena na oko 80 miliona dolara, oduvijek je pripisivana Vagitu Alekperovu, predsjedniku naftne kompanije Lukoil, koji ima nekretnine u Barceloni.
Ruta kojom se kretala Alekperovljeva superjahta, od španskih voda do Crne Gore, bila je jedna od najčešćih ovih dana. To se očituje u položajima radara praćenih različitim otvorenim izvorima, na stranicama kao što su marinetraffic.com ili vesselfinder.com, koji prikupljaju položaje brodova putem sistema za automatsku identifikaciju (AIS). Analiza tih koordinata brodova koji se pripisuju ruskim oligarsima pokazuje da se dobar dio njih preselio u, kako smatraju, sigurne luke gdje su zaštićene od sankcija, poput Crne Gore ili Dubaija.
Vrlo sličan put, nekoliko dana ranije, slijedio je MY Solaris, povezan s tajkunom i bivšim vlasnikom Chelseaja Romanom Abramovičem. Ovaj brod plovi pod zastavom Bermuda i smatra se jednim od najskupljih na svijetu, procijenjen na 477 miliona dolara.
Solaris je nekoliko mjeseci bio na održavanju u jednom od brodogradilišta u Barceloni i premješten je tek 9. marta, gotovo tri sedmice nakon ruske agresije na Ukrajinu. Ali, tokom tog putovanja, njen sistem pozicioniranja pokazao je da je plovila u istočnom smjeru. Sljedećih dana prešla je pored Sardinije prema jugu, obišla Siciliju i ušla u Jadransko more, a završila je 13. marta u istoj crnogorskoj luci Tivat.
Nije lako sa sigurnošću utvrditi ko je vlasnik velikih brodova koji su posljednjih sedmica bili u centru pažnje država koje su uvele sankcije Rusiji. Za početak, većina onih koji su povezane s oligarsima ima zastave malih otočnih država, poput Bermuda, Kajmanskih otoka ili Saint Vincenta i Grenadina. No, osim toga, ovi luksuzni brodovi s cijenama koje ponekad prelaze 540 miliona eura pripadaju korporativnim mrežama.
Iz tog razloga čak ni vlastima nije lako utvrditi koliko je ovih jahti bilo usidreno u evropskim lukama. Poznato je da su luke zapadnog Sredozemlja, one u Španiji, Francuskoj i Sardiniji veoma poželjne ruskoj ekonomskoj eliti. Ovih je dana časopis Forbes naveo nazive više od 30 poznatih jahti u ruskom vlasništvu koje istražuje američka i evropska administracija.
Otprilike trećina njih bila je na Sredozemlju kada je EU započela sa sankcijama. Dana 24. februara bilo je najmanje šest superjahti u Španiji, jedna na francuskoj Azurnoj obali, tri u talijanskim gradovima te još jedna u Monaku. Abramovičev Solaris i Alekperovljeva Galactica Super Nova su otišle u Crnu Goru, Quantum Blue Sergeja Galitskog trenutno plovi Sueckim kanalom ka Perzijskom zaljevu. Predator Iskandera Makhmudova otputovao je ka luci Kusadasi u Turskoj. Najmanje devet je ostalo usidreno u lukama Evropske unije. Svim konfiskovanim brodovima zajedničko je to što su povezani, manje-više direktno, s poslovnim ljudima bliskim Putinu.
Brod koji je zabilježio najdužu rutu tokom rata u Ukrajini bio je Eclipse, impozantno plovilo koje se također pripisuje Abramoviču, a koje je do početka marta bilo u Philipsburgu, luci Nizozemskih Antila, a time i na teritoriji Evropske unije. Jahta je isplovila četvrtog marta i u sistemu za identifikaciuju je ostalo zabilježenmo da je prešla Atlantik. U zoru prošle nedjelje prošla je pored Gibraltara a posljednji zapis o njoj bio kada je plovila južno od Sardinije. Otkako je stigla do Mediterana, Eclipse ide istim kursom kao i ostali brodovi koji su se sakrili u akvatoriju Jadrana, tačnije, u Crnoj Gori.
Posljednjih dana govori se o razlozima zašto se nekoliko tajkuna opredijelilo za vode ove male balkanske države, koja nema veze s Rusijom, ali je već pet godina članica NATO-a. Crnogorska obala ispunjava nekoliko uslova koji je čine omiljenom za ove tajkune, kao što je blizina mediteranskih područja gdje se obično usidre njihovi brodovi, takođe je daleko od Ukrajine i Crnog mora, gdje se vodi rat i, prije svega, jer je država koja nije članica EU niti su protiv njih crnogorske vlasti uvele ikakve sankcije.
Jadran, međutim, nije jedino područje u koje uplovljavaju brodovi povezanmi sa ruskim tajkunima. U području Perzijskog zaljeva i Indijskog okeana takođe bilježe pokrete raznih brodova koji žele izbjeći sankcije. To je slučaj s već spomenutim Quantum Blue ili sa Sea Rapsody, koja se pripisuje Andreju Kostinu, predsjedniku ruske banke VTB, koja je 17. februara napustila tursku luku Fethiye i završila u luci Victoria, glavnom gradu Sejšela.
Od početka agresije na Ukrajinu, EU je uvela nekoliko paketa sankcija, usmjerenih ili općenito protiv Rusije ili protiv Putina i ljudi iz njegovog najbližeg kruga, njih oko 160. Ekonomske sankcije mogle bi dovesti do oduzimanja dijela njihove imovine u evropskim zemljama. A to uključuje brodove. Prvi zadržani brod bio je Dilbar, koji se smatra najskupljim na svijetu, čija je okvirna cijena 545 miliona eura. Ovaj brod, u vlasništvu magnata Alishera Usmanova, usidren je u luci Hamburg 2. marta, kada ga je zadržala njemačka vlada.
