Višemjesečne masovne demonstracije predvođene studentima, koje se pokazuju kao veoma otporne, duboko su uzdrmale predsjednika Srbije Aleksandra Vučića koji vlada zemljom od 2012. godine, ocjenjuje britanski sedmičnik Economist.
U tekstu objavljenom na sajtu britanskog sedmičnika, Vučić je opisan kao "balkanski siledžija", uz ocjenu da je "na koljenima".
Britanski sedmičnik navodi da studenti u Srbiji moraju da odluče "da li da diplomiraju ove godine ili da idu do kraja u pokušaju da sruše sa vlasti Aleksandra Vučića".
- Studentske demonstracije započete tokom zime ne jenjavaju i postale su instrument za izražavanje otpora predsjedniku. Demonstracije do sada nisu uspjele da ga zbace s vlasti, ali ni on nije uspio da ih uguši – navodi se.
U tekstu, koji će sutra biti objavljen u štampanom izdanju Economista, podsjeća se da su protesti započeli pošto je 16 osoba poginulo prilikom pada betonske nadstrešnice na željezničkoj stanici u Novom Sadu.
- Pošto je stanica bila tek renovirana, mnogi su posumnjali na korupciju. U pokušaju da umiri demonstrante, Vučić je zamjenio premijera, ali nije uspio u namjeri - navodi se.
Britanski sedmičnik dodaje da su studenti odbijali da sarađuju sa poznatim, ali slabim opozicionim strankama, navodeći u početku da samo žele pravdu i bolje upravljanje zemljom, ali da su nedavno počeli da traže vanredne izbore.
Economist navodi da Vučić vlada Srbijom od 2012. godine, da je bio utjecajna figura i u vrijeme Slobodana Miloševića, i da je prethodnih godina prebrodio nekoliko talasa protesta, uključujući demonstracije protiv kontroverznog plana za iskopavanje litijuma - koji je Evropska komisija ovog mjeseca uvrstila na listu projekata od strateškog značaja za Evropsku uniju.
- Srbija, kandidat za članstvo u EU, pod Vučićevom vlašću uspijeva da održava prijateljske odnose s Rusijom, iako snabdijeva Ukrajinu oružjem. Njegova vladajuća stranka funkcionira kao klijentelistički mehanizam - osigurava poslove svojim pristalicama u zamjenu za glasove. Ona također kontroliše sve vodeće medije - piše u tekstu.
Economist zatim navodi da su najnoviji protesti uzdrmali Vučića, i da on optužuje studente da su strani plaćenici i govori o misterioznom pokušaju državnog udara.
- Liberalne nevladine organizacije su na meti napada jer primaju sredstva iz inostranstva. U posljednjih deset godina, EU je donirala 64 miliona eura za inicijative nevladinih organizacija. Ali to je samo djelić onoga što je EU dala vladi za modernizaciju Srbije u cjelini - navodi se.
Sedmičnik dodaje da je 15. marta, "tokom vjerovatno najvećeg protesta u historiji Srbije, kod dijela okupljenih nastupila panika koja je očigledno izazvana policijskim korišćenjem zvučnog oružja dugog dometa".
Exit, veliki muzički festival u Novom Sadu koji je vratio Srbiju na kulturnu mapu svijeta poslije balkanskih ratova, ostao je bez državnog finansiranja zbog podrške studentima, te će ovogodišnje izdanje biti posljednje koje će biti održano u Srbiji, navodi Economist.
List piše i da je Vučićeva stranka jedva uspjela da pobijedi na lokalnim izborima 8. juna u Zaječaru i Kosjeriću, gdej je ranije osvajala gotovo 80 posto glasova, i da Vučić zato odbija da pristane na vanredne izbore.
On sada pokušava da okrene studente jedne protiv drugih. Oni već mjesecima drže univerzitete u blokadi.
- Vlada je prestala da isplaćuje plate profesorima - oni dobijaju svega 12,5 posto zarade, uz obrazloženje da ne drže nastavu - navodi se.
[TEKST]/32152[/TEKST]
Britanski sedmičnik piše i da rektor Univerziteta u Beogradu Vladan Đokić pregovara sa vladom da se nastava tokom ljeta pretežno održi online, kako bi studenti mogli da završe školsku godinu i da upišu narednu.
- Đokić, koji je popularan među studentima, suočava se sa montiranim krivičnim optužbama zbog blokade univerziteta. Ako studentska blokada univerziteta bude nastavljena, rektor navodi da bi vlada mogla da započne progon članova akademske zajednice koji joj nisu po volji, uključujući njega. Ali, ako ostane bez posla, mogao bi da pomogne u vođenju Srbije poslije Vučića - dodaje Economist, prenosi N1.
